Is de actuele marktwaarde van aardappelen transparant?

Is de actuele marktwaarde van aardappelen transparant?

2024-09-03

Is de actuele marktwaarde van aardappelen transparant?

Is de actuele marktwaarde van aardappelen transparant?

In de aardappelketen bestaat discussie over het inzicht van telers in de route en marktwaarde van hun product. Deskundigen Wim van de Ree (Nedato), Christine Govaert (aardappelteler), en Jan Willem Sepers (Lamb Weston EMEA) delen in de rubriek ‘Ketenkwesties’ hun uiteenlopende visies op transparantie, prijsvorming en de noodzaak tot vernieuwing binnen de sector.

De stelling: “De actuele marktwaarde van aardappelen is transparant”

Wim van de Ree (algemeen directeur van Nedato)
“De transparantie over de hele markt is onvoldoende. Dat komt voort uit de systematiek die gevoerd wordt over de marktreferenties. Bij de noteringen in Noordwest-Europa worden die gevoed door uitgevoerde  transacties tussen teler en afnemer. Die transacties worden ook gecheckt en moeten onderbouwd zijn met een bevestiging op papier. In Nederland verloopt dit via PotatoNL, waar de notering wordt gevoed door telers, verwerkers en handelaren die contracten inleveren. Je bent als aanbieder afhankelijk van het aantal transacties dat ingediend wordt. Helaas blijkt dat slechts een klein percentage van het totaal te zijn. Per saldo is er dan niet een volle transparantie over de markt. Tweede punt is dat er in de specificaties van de partijen een bandbreedte wordt gehanteerd. Je krijgt bijvoorbeeld een notering tussen dertig cent en  veertig cent per kilogram. Maar wanneer is mijn partij die lagere en wanneer is die de hoge waard? De condities daarvoor zijn onvoldoende inzichtelijk. De volledige keten heeft er in mijn ogen baat bij als daarover meer transparantie is. Dan weet je als teler wat je partij waard is en de koper weet dat die goede prijs betaalt voor kwaliteit. Als je de route van de aardappel niet kent, dus verkoop je via de handel, dan heb je die prijstransparantie wel nodig. Met een vast contract heb je een vaste prijs en is dat minder relevant. Teken je die niet en dan is het een gegeven dat die andere route op voorhand niet bekend is. Dan heb je wel ergens houvast nodig en dat is de markttransparantie.”

Christine Govaert (aardappelteler uit Westdorpe)
“Net als de route is ook de actuele marktwaarde niet transparant. Ik heb weleens gehad dat partijen niet geregistreerd worden. Dan word ik al argwanend. De behoefte om de partijen aan te melden wordt dan minder. Dat is ook niet goed. Het is voor de betrouwbaarheid van de partner van het grootste belang dat officiële verkopen goed gemeld en geregistreerd worden. Dit moet transparant zijn en inzichtelijk voor iedereen. De prijsvorming moet wel eerlijk verlopen en dat is nu gewoon niet aan de hand. Doordat telers tot op heden niet goed genoeg zijn georganiseerd, dan zijn het andere die garen spinnen bij het gebrek aan transparantie.”

Jan Willem Sepers (senior director agriculture bij Lamb Weston EMEA)
“In principe wel. Met de aardappelnoteringen is er wel min of meer sprake van level playing field als het gaat over prijsvorming. Wat minder transparant is, is hoeveel aardappelen er worden aangeboden en in welke mate is er een vraag is. Dat is wel een stuk minder transparant. In tijden van schaarste zullen bepaalde partijen meer accepteren. Andersom, met voldoende aanbod, wordt er op basis van kwaliteit minder geaccepteerd. Ik wil benaderen dat wij als verwerker dat absoluut niet doen. Wij spelen geen spelletjes. Deze filosofie zien wij als een toevoegde waarde. Een betere regulering op de vrije handel kan in mijn ogen best een toevoeging zijn. Ik zie wel kansen in het beter inzichtelijk maken van de dynamiek die er is tussen aan- en verkoop.”

Tekst: Martin de Vries

Akkerbouw over zaaien, poten & oogsten | Akkerbouwbedrijf.nl deelt kennis